Lộ tuyến cổ tử cung là các tổn thương ở cổ tử cung do các tế bào tuyến nằm trong ống cổ tử cung phát triển ra ngoài, xâm lấn mặt ngoài của cổ tử cung. Do các tế bào tuyến lộ ra ngoài vẫn tiết dịch như khi ở trong cổ tử cung nên bệnh nhân thường có hiện tượng tăng tiết dịch trong âm đạo, dễ dẫn đến viêm nhiễm (khi đó gọi là viêm lộ tuyến).
Nguyên nhân gây lộ tuyến chưa được biết rõ, nhưng thường gặp hơn ở những phụ nữ đã sinh nở, trong thời kỳ buồng trứng còn hoạt động mạnh. Bản thân lộ tuyến là một tổn thương lành tính.
1. Triệu chứng viêm lộ tuyến cổ tử cung
Hầu hết trường hợp mắc bệnh chị em không gặp bất cứ triệu chứng đặc biệt nào. Bệnh chỉ được phát hiện thông qua khám sức khỏe phụ khoa định kỳ. Viêm lộ tuyến cổ tử cung gồm 3 cấp độ, mỗi cấp độ sẽ có những biểu hiện khác nhau.
Viêm lộ tuyến cổ tử cung độ 1
Tế bào tuyến trong cổ tử cung chỉ mới lan ra bên ngoài, diện tích tổn thương nhỏ, chưa vượt quá 30%.
Tình trạng viêm nhiễm chưa lan rộng, chưa gây ảnh hưởng đến các hoạt động sinh hoạt hàng ngày và quan hệ tình dục. Mức độ viêm nhiễm ở giai đoạn này còn nhẹ nên chưa có dấu hiệu rõ ràng, có thể có các dấu hiệu sau:
- Xuất hiện khí hư bất thường so với chu kỳ rụng trứng bình thường;
- Khí hư có màu sắc lạ như trắng đục, vàng hoặc xanh;
- Khí hư có mùi hôi khó chịu kèm theo tình trạng ngứa ngáy vùng âm đạo.
Ở cấp độ 1, bệnh có khả năng chữa khỏi rất cao. Do đó, chị em cần chú ý những dấu hiệu bất thường của cơ thể để thăm khám với bác sĩ Sản Phụ khoa càng sớm càng tốt.
Viêm lộ tuyến cổ tử cung độ 2
Diện tích cổ tử cung bị tổn thương lan rộng đến khoảng 50-70%.
Ngoài các triệu chứng như ở giai đoạn đầu, chị em có thể cảm thấy đau rát và chảy máu ở vùng kín sau quan hệ.
Giai đoạn này nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển nặng gây ra các biến chứng như viêm cổ tử cung, viêm tắc vòi trứng, nguy hiểm nhất là ung thư cổ tử cung. Mặt khác, bệnh còn làm tăng nguy cơ vô sinh – hiếm muộn ở phụ nữ.
Viêm lộ tuyến cổ tử cung độ 3
Vùng cổ tử cung bị tổn thương lan rộng hơn 70% diện tích.
Giai đoạn này còn được gọi là viêm lộ tuyến tử cung diện rộng, nghĩa là tình trạng tổn thương đã nặng và có nguy cơ gây biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Các triệu chứng có thể gặp :
- Quan hệ tình dục đau và chảy máu do các lộ tuyến đã phát triển ra bên ngoài cổ tử cung gây trầy xước
- Xuất hiện khí hư nhiều hơn bình thường, có màu sắc lạ và có mùi hôi tanh khó chịu
- Xuất huyết âm đạo bấtthường
- Cơ thể mệt mỏi, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, đau thắt bụng như đau bụng kinh nhưng không phải chu kỳ
- Giảm ham muốn tình dục.
2. Nguyên nhân lộ tuyến cổ tử cung
Nguyên nhân gây lộ tuyến chưa được biết rõ, nhưng thường gặp hơn ở những phụ nữ đã sinh nở, trong thời kỳ buồng trứng còn hoạt động mạnh. Bản thân lộ tuyến là một tổn thương lành tính.
Vùng lộ tuyến cổ tử cung là một hiện tượng xảy ra bình thường, khi người phụ nữ đã dậy thì hoàn toàn và có đời sống tình dục. Lúc này, viêm lộ tuyến cổ tử cung dễ xảy ra, nhất là trong giai đoạn rụng trứng, khi mang thai và ở phụ nữ uống thuốc tránh thai. Nhìn chung, các điều kiện thuận lợi khiến dễ viêm lộ tuyến cổ tử cung là khi nồng độ estrogen cao trong cơ thể.
Một nguyên nhân khác cũng có thể dẫn đến viêm lộ tuyến cổ tử cung là ở những người phụ nữ tiền mãn kinh và có điều trị bổ sung nội tiết tố.
Vùng lộ tuyến cổ tử cung có thể bị viêm (viêm lộ tuyến cố tử cung) do nhiều nguyên nhân :
- Vệ sinh vùng kín không đúng cách
- Quan hệ tình dục không an toàn
- Mắc các bệnh lý phụ khoa khác như, viêm âm đạo…
- Thực hiện các thủ thuật phụ khoa không đảm bảo như nạo phá thai, đặt vòng âm đạo sai cách,..
- Không khám sức khoẻ phụ khoa định kỳ
3. Viêm lộ tuyến cổ tử cung có nguy hiểm không?
Viêm lộ tuyến cổ tử cung nếu không được phát hiện và điều trị có thể gây :
· Ảnh hưởng đến chất lượng đời sống, do các triệu chứng khó chịu và phiền toái của bệnh như tăng tiết khí hư, khí hư có mùi hôi tanh, ngứa ngáy vùng kín…
· Giảm ham muốn quan hệ tình dục
· Nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa khác, như viêm âm đạo, viêm nội mạc tử cung, viêm tắc vòi trứng…
· Nguy cơ vô sinh – hiếm muộn
· Nguy cơ ung thư cổ tử cung
· Nguy cơ sảy thai, sinh non nếu mang thai
4. Điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung
Có nhiều phương pháp điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung, tuỳ vào từng trường hợp và tuỳ phân độ lộ tuyến, bác sĩ Sản Phụ khoa sẽ có tư vấn và hướng dẫn phác đồ điều trị phù hợp.
Nếu lộ tuyến kèm theo viêm nhiễm thì phải dùng thuốc điều trị chống viêm. Tuy vậy, thuốc chống viêm không chữa khỏi lộ tuyến. Muốn chữa hết lộ tuyến thì phải dùng các biện pháp diệt tuyến (nghĩa là phải đốt các mô tuyến này bằng bằng điện, lazer, áp lạnh hay bằng hóa chất). Việc đốt tuyến cũng chỉ được thực hiện sau khi đã chữa khỏi viêm. Trước khi đốt phải soi cổ tử cung hoặc làm phiến đồ âm đạo để phát hiện những bất thường của tế bào cổ tử cung.
Khi đốt diệt tuyến ở cổ tử cung, nếu đốt quá sâu, cổ tử cung sẽ có sẹo xơ cứng, lỗ cổ tử cung bị chít hẹp, gây ứ đọng máu kinh, đau và có thể cản trở sự thụ thai. Đến khi chuyển dạ đẻ, sẹo xơ cứng ở cổ tử cung sau đốt có thể làm tử cung khó mở để đẩy thai ra ngoài. Lộ tuyến cổ tử cung (nhất là lộ tuyến viêm) có thể hạn chế thụ thai. Vì vậy, hiện tại đối với lộ tuyến cổ tử cung cần lưu ý giữ vệ sinh sạch sẽ thường xuyên, đặc biệt vào những ngày có kinh, khám và theo dõi phụ khoa định kì mỗi 3 tháng hoặc 6 tháng. Không khuyến khích biện pháp diệt tuyến.
Phương pháp đặt thuốc âm đạo
Đây là phương pháp phổ biến nhất. Thuốc điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung gồm có thuốc đặt âm đạo, thuốc uống kháng sinh toàn thân, thuốc thoa điều trị triệu chứng tại chỗ.
Sử dụng thuốc đặt trong âm đạo để cải thiện và ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm ở cổ tử cung. Đồng thời, thuốc giúp cải thiện dịch tiết, cân bằng nồng độ pH trong âm đạo.
Mặc dù đây là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, nhưng nhược điểm là chỉ có tác dụng điều trị tình trạng viêm, không điều trị dứt điểm bệnh nên vẫn có nguy cơ cao tái phát, buộc phải theo dõi chặt chẽ và thường xuyên.
Phương pháp diệt lộ tuyến bằng cách đốt laser
Là phương pháp sử dụng tia laser để tiêu diệt các lộ tuyến lấn ra ngoài cổ tử cung. Đốt laser diệt lộ tuyến diễn ra nhanh chóng, hiệu quả trên cả những vùng viêm nhiễm rộng và ít gây đau cho người bệnh. Tuy nhiên, nếu đốt quá sâu hoặc gần sát lỗ cổ tử cung có thể hình thành sẹo xơ, lỗ cổ tử cung bị hẹp sẽ gây ứ đọng máu kinh, cản trở quá trình thụ thai.
Ngoài ra, đốt laser còn tạo điều kiện cho biểu mô lát hồi phục, giảm thiểu nguy cơ bị viêm nhiễm phụ khoa sau này.
Phương pháp diệt lộ tuyến bằng cách đốt điện
Là phương pháp sử dụng dòng điện cao tần để phá hủy các tế bào tuyến ở cổ tử cung. Đây là phương pháp khá hiệu quả, tuy nhiên hạn chế là có thể gây đau, chảy máu, tỷ lệ nhỏ có biến chứng chít hẹp lỗ cổ tử cung.
Phương pháp diệt lộ tuyến bằng áp lạnh
Bác sĩ sẽ sử dụng khí N2O hoặc CO2 ở nhiệt độ thấp để đông cứng và tiêu diệt các tế bào tuyến ở cổ tử cung. Đây là phương pháp khá hiệu quả. Tuy nhiên, lành sẹo chậm, tiết dịch nhiều, và tỷ lệ nhỏ gây chít hẹp lỗ cổ tử cung.