Prolactin, còn được gọi là hormone tạo sữa, đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất sữa cho con bú, cũng như ảnh hưởng đến quá trình chuyển hoá và chức năng sinh sản của phụ nữ. Sự tăng prolactin máu Đà Nẵng có thể gây ra các vấn đề nội tiết thường gặp và có thể dẫn đến vô sinh ở phụ nữ.
1. Tăng prolactin máu là gì?
Sự tăng nồng độ prolactin trong máu xảy ra khi có một lượng hormone prolactin vượt quá mức bình thường. Prolactin là một hormone được tuyến yên sản xuất. Ở phụ nữ, prolactin đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt, thúc đẩy sự phát triển của ngực và sản xuất sữa.
Sự tăng prolactin trong máu có thể gây ra sự giảm estrogen và làm trở ngại cho quá trình rụng trứng, dẫn đến hiện tượng kinh nguyệt không đều hoặc ngừng kinh hoàn toàn, và ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sinh sản. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể gây mất mật độ xương và làm cho phụ nữ gặp khó khăn trong việc mang thai và sản xuất sữa.
Nồng độ prolactin trong máu cũng có sự biến đổi theo từng giai đoạn của phụ nữ.
Dưới đây là mức độ prolactin tiêu chuẩn:
- Phụ nữ trong độ tuổi trưởng thành: 127 – 637 μIU/mL
- Phụ nữ mang thai: 200 – 4500 μIU/mL
- Giai đoạn mãn kinh: 30 – 430 μIU/mL
Sự tăng prolactin máu Đà Nẵng thường được gây ra bởi các rối loạn trong trục dưới đồi – tuyến yên và có nhiều nguyên nhân khác nhau được xác định.
2. Nguyên nhân nào gây tăng prolactin máu?
Có những trường hợp tăng prolactin máu Đà Nẵng mà nguyên nhân không thể xác định được. Tuy nhiên, dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây tình trạng này. Một trong những nguyên nhân thường gặp là do khối u không phải ung thư trong tuyến yên sản xuất mức prolactin cao. Điều này ảnh hưởng đến khoảng 50-60% phụ nữ bị tăng prolactin máu. Một số trường hợp rất hiếm có thể là do khối u ung thư.
Ngoài ra, tuyến yên hoạt động quá mức cũng có thể gây tăng prolactin máu. Sự kém hoạt động của tuyến giáp (suy giáp) cũng là một nguyên nhân khác. Một số loại thuốc điều trị như thuốc trị trầm cảm và huyết áp cao cũng có thể gây tăng prolactin máu. Tổn thương vùng ngực do bệnh zona hoặc sẹo phẫu thuật cũng có thể là nguyên nhân. Các vấn đề về suy thận, xơ gan, và nồng độ estradiol huyết thanh trong thai kỳ cũng được liên kết với tình trạng tăng prolactin máu Đà Nẵng.
Bên cạnh đó, việc ăn quá nhiều thịt, kích thích núm vú, luyện tập thể dục hoặc căng thẳng cũng có thể làm tăng lượng prolactin máu. Phụ nữ trong giai đoạn mang thai cũng có nguy cơ tăng prolactin máu do nồng độ estradiol tăng. Tuy nhiên, sau khi sinh, hàm lượng prolactin có thể trở lại bình thường sau khoảng 6 tuần. Khi cho con bú, nồng độ prolactin trong máu cũng tăng do kích thích núm vú.
Tuy nhiên, tăng prolactin máu Đà Nẵng sẽ ảnh hưởng đến chu kỳ sinh sản bình thường, làm giảm nồng độ hormone kích thích nang trứng phát triển và hormone gây rụng trứng. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về rụng trứng, chu kỳ kinh nguyệt không đều, không rụng trứng, vô kinh hoặc thậm chí suy giảm khả năng sinh dục.
3. Các triệu chứng của tăng prolactin máu là gì?
Có những phụ nữ không thấy bất kỳ triệu chứng nào khi bị bệnh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp khác, những triệu chứng tăng prolactin máu Đà Nẵng có thể xuất hiện như: chu kỳ kinh không đều hoặc không có kinh nguyệt, tiết sữa mẹ khi không mang thai hoặc không cho con bú, khô âm đạo, cảm giác nóng bừng và mật độ xương thấp.
4. Tăng prolactin máu được chẩn đoán như thế nào?
Một cách khác để xác định mức độ prolactin cao hơn bình thường là thông qua xét nghiệm máu. Kết quả xét nghiệm này sẽ cho biết mức độ prolactin trong cơ thể của bạn. Nếu vẫn còn nghi ngờ, bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện xét nghiệm lần thứ hai để đảm bảo kết quả chính xác. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn thực hiện kiểm tra sức khỏe tổng quát và chụp MRI để kiểm tra hình ảnh não của bạn. Điều này giúp bác sĩ tìm hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra tình trạng tăng prolactin máu Đà Nẵng và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
5. Điều trị tăng prolactin máu là gì?
Nếu bạn không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ, bạn có thể không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy khó chịu hoặc gặp khó khăn trong việc mang thai, hãy thông báo cho bác sĩ. Để điều trị tăng prolactin máu Đà Nẵng, thường sử dụng các loại thuốc như bromocriptine hoặc cabergoline. Cả hai loại thuốc này đều giảm nồng độ prolactin, thu nhỏ khối u tuyến yên và khôi phục khả năng rụng trứng và sinh sản.
Bromocriptine được coi là phương pháp an toàn và ít gây dị tật bẩm sinh. Đôi khi, bạn có thể cần sử dụng thuốc trong vài tháng trước khi prolactin của bạn trở về mức bình thường.
Cabergoline là một loại thuốc mới hơn và không gây dị tật bẩm sinh nếu dùng trong tháng đầu tiên của thai kỳ. Cabergoline hoạt động tương tự như bromocriptine và được cho là hiệu quả hơn trong việc giảm mức prolactin.
Nếu bạn không thụ tinh tự nhiên sau vài tháng, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp điều trị tăng prolactin máu Đà Nẵng khác.
6. Điều trị tăng prolactin máu do một khối u lớn ở tuyến yên là gì?
Trong quá trình mang thai, một số phụ nữ có thể phát triển khối u tuyến yên. Đặc biệt, những phụ nữ có khối u đường kính lớn hơn 10mm và mong muốn mang thai thường được khuyến nghị sử dụng thuốc chất chủ vận dopamine, như bromocriptine hoặc cabergoline, để giảm kích thước khối u trước khi thụ thai.
Tuy nhiên, nếu khối u không co lại hoặc gây ra các triệu chứng như vấn đề về thị lực, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật loại bỏ khối u trước khi mang thai để đảm bảo sự an toàn và thuận lợi cho quá trình mang thai và sinh nở.
7. Điều trị tăng prolactin máu mất bao lâu?
Bác sĩ sẽ bắt đầu điều trị bằng cách sử dụng liều thuốc nhỏ và tăng dần nếu cần. Sau khoảng 2 đến 3 tuần điều trị, mức prolactin trong cơ thể của bạn sẽ bắt đầu giảm.
Đối với bromocriptine, bạn có thể dùng thuốc dưới dạng viên uống hoặc đặt âm đạo một hoặc hai lần mỗi ngày cho đến khi bạn mang thai. Trong trường hợp cabergoline được kê đơn, bạn sẽ uống thuốc một hoặc hai lần mỗi tuần cho đến khi bạn mang thai. Nếu cần, bạn có thể sử dụng một trong hai loại thuốc này một cách an toàn trong vài năm.
Tuy nhiên, khi bạn ngừng sử dụng thuốc, mức prolactin máu có thể tăng trở lại. Để đảm bảo an toàn hơn, nếu bạn phát hiện rằng bạn đang mang thai, bác sĩ có thể dừng sử dụng bromocriptine hoặc cabergoline.
8. Tác dụng phụ của thuốc tăng prolactin máu là gì?
Khi sử dụng bromocriptine hoặc cabergoline, có thể xuất hiện một số tác dụng phụ như huyết áp thấp, buồn nôn, cảm giác căng thẳng, mệt mỏi, nghẹt mũi, cảm giác phiền muộn, táo bón, chóng mặt, đau đầu và ngất xỉu. Tuy nhiên, các tác dụng phụ này thường giảm dần khi cơ thể quen thuộc với thuốc, đặc biệt là khi bắt đầu điều trị hoặc tăng liều dùng.
Để giảm nguy cơ ngất xỉu do huyết áp thấp, nên sử dụng thuốc vào buổi tối trước khi đi ngủ cho đến khi cơ thể thích nghi với thuốc. Sử dụng thuốc trong khi ăn cũng có thể hữu ích và người dùng bromocriptine qua đường âm đạo thường ít gặp tác dụng phụ hơn. Các tác dụng phụ của cabergoline cũng có xu hướng ít nghiêm trọng hơn.
9. Cơ hội mang thai sau khi điều trị chứng tăng prolactin máu là bao nhiêu?
Tỷ lệ phụ nữ trở lại mức prolactin bình thường khi sử dụng bromocriptine hoặc cabergoline là khoảng 90%. Trong số những phụ nữ sử dụng thuốc này, khoảng 85% sẽ rụng trứng và trong số đó, từ 70% đến 80% có khả năng mang thai. Tuy nhiên, tỷ lệ mang thai còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như độ tuổi và chất lượng tinh trùng của bạn tình.
Việc sử dụng bromocriptine và cabergoline không làm tăng nguy cơ sinh đôi.
Nếu bạn vẫn không rụng trứng dù mức prolactin đã bình thường, bác sĩ có thể thêm các loại thuốc hỗ trợ sinh sản như clomiphene hoặc gonadotropins vào chế độ điều trị của bạn.